Rezerwa na świadczenia emerytalne jest jedną z rezerw, którą w myśl ustawy o rachunkowości, jednostka jest zobowiązana tworzyć. Dlatego też rezerwa na świadczenia emerytalne – obok rezerwy na odprawy rentowe i nagrody jubileuszowe – jest jedną z najczęściej tworzonych.
MSR 19, KSR 6 oraz Krajowy Standard Aktuarialny nr 1 „Wycena zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych” zalecają, aby rezerwa na świadczenia emerytalne wyceniana była tzw. metodą prognozowanych świadczeń jednostkowych, zwaną również metodą świadczeń narosłych w stosunku do stażu pracy. Powyższe standardy zalecają również, aby rezerwa na świadczenia emerytalne wyceniana była w profesjonalnym biurze aktuarialnym i była dokonana przez aktuariusza.
Rezerwa na świadczenia emerytalne jest ustalana na dzień bilansowy jako suma rezerw dotyczących poszczególnych pracowników danej jednostki. Rezerwa na świadczenia emerytalne nie powinna być przedstawiana jako zsumowane dane przedstawiające wartości średnie – wyznaczona w ten sposób rezerwa na świadczenia emerytalne może powodować znaczne jej niedowartościowanie.
Rezerwa na świadczenia emerytalne wyliczana jest po uwzględnieniu poniższych czynników:
– wysokość poszczególnych odpraw emerytalnych,
– czynnik dyskontujący,
– prawdopodobieństwo wypłaty przyszłego świadczenia emerytalnego,
– prawdopodobieństwo przejścia na rentę,
– prawdopodobieństwo zgonu.
Jednostki, które tworzą rezerwy na świadczenia emerytalne czy rentowe tylko w oparciu o Kodeks Pracy uważają często, że np. rezerwa na świadczenia emerytalne jest bilansowo nieistotna. Jednak aby się o tym przekonać, rezerwa na świadczenia emerytalne powinna być wyceniona przez biegłego aktuariusza.
Należy również pamiętać o tym, iż wielkość odprawy emerytalnej może być przez jednostkę w nieograniczony sposób podwyższana. Im wyższa jest zatem wysokość odprawy emerytalnej, tym wyższa rezerwa na świadczenia emerytalne.