Wysokość odprawy emerytalnej wypłacanej pracownikowi jest ściśle uzależniona jest od przepisów prawa zawartych w Kodeksie Pracy. Zgodnie z nim, wysokość świadczenia na odprawę emerytalną nie może być niższa niż jednomiesięczne wynagrodzenie pracownika. Każda jednostka ma jednak możliwość określenia jej w sposób korzystniejszy poprzez odpowiednie zapisy zawarte m.in. w zakładowym układzie zbiorowym pracy, regulaminach wynagradzania, umowach o pracę lub w innych przepisach prawa pracy. Szczegółowe zapisy odnośnie wysokości wypłacanych odpraw emerytalnych dotyczą konkretnych zawodów, m.in. urzędników państwowych, nauczycieli, górników, policjantów czy żołnierzy zawodowych. W przypadku tych pracowników większy staż pracy wiąże się z wyższą wyceną odprawy emerytalnej.
Kodeks Pracy stanowi, że otrzymanie odprawy emerytalnej nie jest uzależnione od stażu pracy oraz od okresu, jaki pracownik przepracował u ostatniego pracodawcy. Warunkiem uzyskania odprawy emerytalnej jest jednak związek pomiędzy ustaniem zatrudnienia a faktycznym przejściem na emeryturę oraz uzyskaniem świadczenia emerytalnego. Przesłanki te muszą wystąpić łącznie. Niespełnienie jednej z podanych przesłanek powoduje utratę prawa do otrzymania odprawy emerytalnej. Za „przejścia na emeryturę” uznaje się nadanie prawa do emerytury przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w wyniku postępowania przeprowadzonego na wniosek zainteresowanej osoby. Odprawa emerytalna przysługuje także pracownikowi wtedy, gdy złożył on wniosek o przyznanie świadczenia emerytalnego w okresie nieprzerwanego pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu stosunku pracy, a prawo do świadczenia nabywa bezpośrednio po wyczerpaniu okresu zasiłkowego.
W celu obliczenia wysokości odprawy emerytalnej, należy zastosować takie zasady, jakie obowiązują przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, jednak bez dzielenia przez godziny i współczynnik. Od odprawy emerytalnej wypłaconej pracownikowi pracodawca nie powinien naliczać składek do ZUS. Z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne oraz Fundusz Pracy wyłączone są bowiem odprawy pieniężne związane z przejściem pracownika na emeryturę. Składki te nie powinny także zostać naliczone, jeśli pracodawca wypłacił pracownikowi odprawę emerytalną wyższą, niż przewidują zapisy Kodeksu Pracy. Odprawa emerytalna podlega jednak opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Informacja o fakcie wypłaty pracownikowi odprawy emerytalnej powinna być zawarta w świadectwie pracy. Jeśli bowiem pracownik otrzymał odprawę, nie może ponownie nabyć do niej prawa.